درد بعد از جراحی تعویض مفصل یکی از مشکلات شایع بعد از این عمل است که بسیاری از بیماران با آن مواجه میشوند. اگر درد بعد از عمل کنترل نشود، میتواند عواقب و عوارض بسیاری به دنبال داشته باشد. در این مقاله به تشریح کامل دلایل ایجاد درد بعد از جراحی تعویض مفصل خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: جراحی تعویض مفصل زانو
علل بروز درد بعد از جراحی تعویض مفصل
بروز درد بعد از انجام عمل تعویض مفصل، میتواند دلایل مختلفی داشته باشد در ادامه به مهمترین و شایعترین علت این اتفاق پس از جراحی تعویض مفصل اشاره خواهیم کرد:
شل شدن پروتز مصنوعی
شل شدن پروتز مفصل مصنوعی میتواند از دلایل مهم و اصلی بروز درد بعد از جراحی تعویض مفصل باشد. اگر مدت زمان زیادی از جراحی تعویض مفصل گذشته باشد این امکان شل شدن پروتز وجود دارد. لازم به ذکر است شل شدن ایمپلنت بلافاصله بعد از جراحی اتفاق نمیافتد.
ابتلا به عفونت
ابتلا به عفونت از دیگر دلایل بروز درد بعد از جراحی تعویض مفصل است. عفونت یکی از عوارض بسیار جدی بعد از جراحی است که در برخی افراد اتفاق میافتد. عفونت میتواند علائمی نظیر: تورم، قرمزی، درد، کاهش وزن، ضعف و احساس خستگی به همراه داشته باشد.
درد عملیاتی
یکی از دلایل بروز درد پس از جراحی، ممکن است به خاطر فرایند جراحی باشد. به طور مثال: برش در بافتها، تداخل با عصبها و گسیختگی بخشهای مختلف مفصل میتواند منجر به ایجاد درد شود.
بیشتر بخوانید: جراحی تعویض مفصل لگن
مشکلات عملکردی پروتز
گاهی عدم مرغوبیت پروتز استفاده شده در جراحی تعویض مفصل زانو میتواند موجب بروز درد بعد از جراحی باشد. برخی از ایمپلنتها ممکن است، عملکرد مطلوبی نداشته باشند.
فعالیتهای توانبخشی
تمرینات توانبخشی پس از جراحی میتواند در ابتدا باعث درد شوند، اما با تدریج و استمرار در تمرینات این درد بهبود پیدا میکند.
مشکلات کاسه زانو
یکی از دلایل عمده درد جراحی تعویض مفصل زانو مشکلات موجود در کاسه زانو است. معمولا نیرو و فشار زیادی به هنگام فعالیتهای مختلف به کاسه زانو وارد میشود. بنابراین دستیابی به نتیجه مطلوب در جراحی تعویض مفصل زانو میتواند بسیار چالشبرانگیز باشد.
تحریک اعصاب
در طول جراحی، اعصاب ممکن است تحریک شده و باعث ایجاد درد و حساسیت در منطقه اطراف مفصل شوند. این درد ممکن است با استراحت و مرور زمان بهبود پیدا کند.
شکستگیهای اطراف مفصل
در افراد مسنی که جراحی تعویض مفصل – زانو، شانه، لگن- انجام دادهاند به دلیل ابتلا به پوکی استخوان، احتمال دارد دچار شکستگیهایی در اطراف مفصل زانو شوند که این شکستگیها از دلایل بروز درد در این ناحیه به شمار میآیند.
بیشتر بخوانید: مراقبتهای بعد از تعویض مفصل زانو
تشخیص درد بعد از جراحی تعویض مفصل
تشخیص درد پس از جراحی تعویض مفصل بر اساس تجربه و ارزیابیهای پزشکان انجام میشود. در ادامه روشهایی که پزشکان برای تشخیص درد پس از جراحی تعویض مفصل انجام میدهند،اشاره شده است:
مصاحبه پزشکی
پزشک با توجه به شناخت و تجربهای که دارد در مرحله اول، علائم درد را بررسی میکند که این ارزیابیها شامل: دردهای مکرر خصوصا به هنگام راه رفتن و استفاده از پله، بروز درد شدید و ناگهانی، نشانههای تورم، قرمزی، تغییر شکل ظاهری در ناحیه جراحی و … .
بررسی جسمانی
ارزیابی فیزیکی از قبیل بررسی مفصل تعویض شده، اندازهگیری دامنه حرکت مفصل، تورم یا تغییرات دمای پوست اطراف مفصل، به پزشک اطلاعات مورد نیاز را ارائه میدهد.
تصویربرداری
تصاویر تشخیصی مانند رادیولوژی و MRI ممکن است برای مشاهده ساختار مفصل و تشخیص دلایل درد، ممکن استفاده قرار گیرد.
تستهای عملکردی
تستهایی مانند تستهای حرکتی و تحمل فشار ممکن است برای ارزیابی توانمندی مفصل و عضلات مورد استفاده قرار گیرند.
مشاوره با سایر متخصصان
در بعضی موارد، مشاوره با تخصصهای دیگر نظیر فیزیوتراپیست یا متخصص درد ممکن است برای تشخیص و درمان بهتر درد مفید باشد.
بیشتر بخوانید: خشکی زانو بعد از از جراحی تعویض مفصل
کاهش درد بعد از جراحی تعویض مفصل
درد بعد از جراحی تعویض مفصل باید به مرور زمان و به تدریج کاهش یابد. راهکارهای بسیاری برای کاهش این درد وجود دارد که از مهم ترین آنها عبارتند از:
- پیاده روی روزانه در فواصل کم، میتواند تا حدی درد را کاهش دهد.
- استفاده از کمپرس سرد در محل جراحی در کاهش درد بسیار موثر است.
- دارو درمانی و استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب با تجویز پزشک میتواند بسیار کمک کننده باشد.
- پیشگیری از وارد کردن فشار به مفصل جراحی شده بسیار اهمیت دارد.
- استفاده از کرمهای موضعی و چسبهای ضد درد نیز میتواند تا حدی درد را کاهش دهد.
- جلوگیری از افزایش وزن میتواند درد زانو بعد از جراحی تعویض مفصل زانو و لگن را کنترل کند.
- پیگیری جلسات فیزیوتراپی نیز تا حد بسیار زیادی درد در ناحیه جراحی را کاهش میدهد.
- بیمار باید به منظور کنترل درد بعد از جراحی تعویض مفصل از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کند.
سوالات متداول
معمولا درد پس از جراحی تعویض مفصل رخ میدهد و اغلب ناشی از فرایند جراحی، تحریک اعصاب و تغییرات در ساختار مفصل است.
مدت زمانی که درد پس از جراحی ادامه دارد، بستگی به نوع جراحی، وضعیت فیزیکی بیمار و پروسه توانبخشی دارد. این مدت معمولاً چند هفته تا چند ماه ممکن است طول بکشد.
مصرف داروهای تسکین دهنده درد ممکن است در دوران ابتدایی پس از جراحی نیاز باشد، اما معمولاً با گذر زمان و بهبود وضعیت، نیاز به مصرف این داروها کمتر میشود.
تمرینات فیزیوتراپی به تقویت عضلات، بهبود حرکت مفصل و مدیریت درد کمک میکنند. این تمرینات باید با توجه به شرایط هر بیمار تنظیم شوند.
استفاده از داروهای تسکین دهنده درد، تکنیکهای تنفسی، استفاده از یخ یا گرما و پیروی از راهنماییهای فیزیوتراپیست ممکن است به کنترل درد کمک کند.
نتیجه گیری
بسیاری از بیماران که جراحی تعویض مفصل انجام دادهاند با مشکل درد بعد از جراحی مواجه میشوند. درد بعد از جراحی تحت تاثیر عوامل مختلفی رخ می دهد. بررسی دقیق و تشخیص صحیح درد پس از جراحی تعویض مفصل به پزشک کمک میکند برنامهای مناسب برای مدیریت و کاهش آن تنظیم کند.