طول عمر تعویض مفصل زانو به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما به طور کلی، پروتزهای مفصل زانو به گونهای طراحی شدهاند که بین 15 تا 20 سال یا حتی بیشتر دوام داشته باشند. در این مقاله به بررسی عوامل موثر در ماندگاری و طول عمر تعویض مفصل زانو خواهیم پرداخت.
عوامل موثر در طول عمر تعویض مفصل زانو
برخی از عوامل کلیدی که میتوانند بر طول عمر مفصل تعویض شده تأثیر بگذارند عبارتند از:
سن و سلامت بیمار: بیماران جوانتر و فعالتر ممکن است به دلیل استفاده بیشتر از مفصل، نیاز به تعویض مجدد و پیش از موعد پروتز زانو داشته باشند.
وزن بیمار: اضافه وزن میتواند فشار بیشتری به مفصل تعویض شده وارد کند و عمر آن را کاهش دهد.
فعالیتهای فیزیکی: فعالیتهای شدید و پرتحرک میتوانند باعث فرسودگی سریعتر مفصل شوند.
کیفیت جراحی: تکنیک و تجربه جراح نیز میتواند بر طول عمر مفصل تأثیر بگذارد.
اتاق عمل تعویض مفصل زانو
مراقبتهای پس از جراحی: رعایت توصیههای پزشک و انجام فیزیوتراپی مناسب میتواند به افزایش طول عمر مفصل کمک کند.
جنس پروتز استفاده شده: اگر در جراحی تعویض مفصل زانو از پروتز با کیفیت و برند های مرغوب استفاده شود. طول عمر بیشتری خواهد داشت.
عفونت: یکی از عوامل که موجب کاهش طول عمر تعویض مفصل زانو شود، وجود عفونت است. معمولا عفونت اولیه در زمان انجام جراحی و قرار دادن پروتز در بدن رخ می دهد که معمولا پزشکان داروهای آنتی بیوتیک را برای دوران نقاهت بیماران تجویز میکنند.
بر اساس مطالعات و آمارهای موجود، حدود 90 درصد از پروتزهای مفصل زانو پس از 10 تا 15 سال هنوز به خوبی کار میکنند و حدود 80 تا 85 درصد از آنها میتوانند تا ۲۰ سال یا بیشتر نیز دوام بیاورند. با پیشرفت تکنولوژی و مواد استفاده شده در پروتزها، انتظار میرود که طول عمر آنها در آینده نیز افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: بهترین جراح تعویض مفصل زانو در تهران کیست؟
راهکارهای افزایش طول عمر تعویض مفصل زانو
برای افزایش ماندگاری پروتز زانو میتوان اقدامات مختلفی را انجام داد که شامل مراقبتهای قبل و بعد از جراحی و همچنین تغییراتی در سبک زندگی است. این اقدامات به شرح زیر هستند:
حفظ وزن مناسب: اضافه وزن میتواند فشار زیادی به پروتز زانو وارد کند. حفظ وزن در محدوده سالم به کاهش فشار بر روی مفصل و افزایش طول عمر آن کمک میکند.
فعالیتهای فیزیکی متعادل: انجام ورزشهای سبک مانند پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری میتواند به تقویت عضلات اطراف زانو کمک کند بدون اینکه فشار زیادی به مفصل وارد شود. از انجام ورزشهای سنگین و فعالیتهای پرتحرک که میتواند به مفصل آسیب بزند، خودداری کنید.
رعایت توصیههای پزشک و فیزیوتراپی: پس از جراحی، پیروی از برنامههای توانبخشی و فیزیوتراپی به بهبود حرکت و تقویت عضلات کمک میکند و میتواند طول عمر پروتز را افزایش دهد.
جلوگیری از آسیبدیدگی: مراقبت از زانو برای جلوگیری از افتادن یا وارد شدن ضربههای شدید به آن بسیار مهم است. استفاده از وسایل محافظتی در صورت نیاز و دقت در حرکات روزمره نیز میتواند مفید باشد.
مراجعه منظم به پزشک: انجام معاینات دورهای و بررسی وضعیت پروتز توسط پزشک میتواند مشکلات احتمالی را در مراحل اولیه شناسایی و درمان کند.
استفاده از وسایل کمکی در صورت نیاز: در صورت لزوم، از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر برای کاهش فشار بر روی زانو استفاده کنید.
تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی که به سلامت استخوانها و مفاصل کمک میکنند، مانند کلسیم و ویتامین D، میتواند به بهبود وضعیت کلی مفصل و افزایش طول عمر پروتز کمک کند.
با رعایت این نکات و داشتن یک سبک زندگی سالم، میتوانید به افزایش ماندگاری و بهبود عملکرد پروتز زانو کمک کنید.
بیشتر بخوانید: مراقبتهای بعد از تعویض مفصل زانو
سوالات متداول طول عمر پروتز تعویض مفصل زانو
طول عمر متوسط یک پروتز تعویض مفصل زانو بین 15 تا 20 سال است. با این حال، برخی از پروتزها ممکن است بیشتر از این مدت نیز دوام بیاورند.
بله، فعالیتهای بدنی سنگین و پرتحرک میتوانند باعث فرسودگی سریعتر پروتز شوند. ورزشهای سبک مانند پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری برای حفظ سلامت مفصل مصنوعی توصیه میشوند.
در برخی موارد، به ویژه اگر پروتز فرسوده یا دچار مشکل شود، ممکن است نیاز به تعویض مجدد آن باشد. با این حال، رعایت نکات مراقبتی میتواند این نیاز را به تعویق بیندازد.
بله، پیشرفتهای اخیر در مواد و تکنولوژیهای ساخت پروتزها باعث افزایش کیفیت و طول عمر آنها شده است. انتظار میرود که با پیشرفتهای بیشتر در آینده، طول عمر پروتزها نیز افزایش یابد.
نتیجه گیری
معمولاً طول عمر مفصل جایگزینشده زانو بین 15 تا 20 سال است. با این حال، این مدت زمان میتواند بسته به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، وزن، سطح فعالیت و تکنیک جراحی متفاوت باشد. برخی از افراد ممکن است حتی بیش از 20 سال بدون نیاز به تعویض مجدد از مفاصل جایگزینشده خود استفاده کنند، در حالی که دیگران ممکن است نیاز به جراحی مجدد در مدت زمان کوتاهتری داشته باشند. اما به طور کلی با رعایت برخی نکات مهم میتوان به افزایش طول عمر مفصل جایگزینشده کمک کرد.